Pusi i Top-Hanesë

Pusi i Top-Hanesë është një monument i veçantë i trashëgimisë kulturore në qarkun e Durrësit, i llojit "Arkitekturë". Ky monument ndodhet pranë rrugës "Aleksandër Goga", pas godinës së Prokurorisë, 200 metra larg qendrës së qytetit dhe është një pjesë e rëndësishme e historisë dhe arkitekturës së qytetit të Durrësit.

Pusi mesjetar daton nga Shekulli i XVI dhe ka një histori të pasur dhe të shumëllojshme. Në periudhën mesjetare, ky pusë shërbeu si burim uji për lagjet qëndrore të Durrësit, duke furnizuar popullatën me ujë. Ky funksion i tij ka vazhduar deri në vitin 1970.

Monumenti dallohet për karakteristikat e tij arkitekturore, duke përfshirë kolonat dhe pjesët e pusit. Pasi ka qenë një burim uji, ka pasuar një proces restaurimi nga Atelieja e Monumenteve në vitin 2005. Gjatë këtij procesi restaurimi, kolonat dhe pjesët e tjera të pusit janë rivendosur në hapesirën prej 25 metra katrore, duke i rikthyer pamjen dhe rëndësinë historike të këtij monumenti.

Emri "Tophane" i ka ardhur nga periudha kur pusi mesjetar ka shërbyer si një punishte për prodhimin e barutit. Historia e tij tregon për një pasuri të ndërlikuar dhe një përdorim të shumëllojshëm gjatë shekujve. Përveç rolit të tij kulturor, ky monument përfaqëson një pasqyrë të ngjarjeve dhe zhvillimeve të kohës së mesjetës në qytetin e Durrësit.