Fshati Bolenë

Fshati Bolenë ndodhet në faqen perëndimore të malit të Çipinit, në Vlorë. Ndonëse një fshat i vogël, Bolena ka një histori për të treguar dhe njerëz për tu kujtuar. Ndryshe quhet si “Perëndia e Diellit”. Maja e malit të Çipinit arrin deri në1676 m lartësi. 
Bolena është një nga vendet më të dashura të Ali Pashë Tepelenës, ku kaloi edhe adoloshencën e tij. Në kohën kur e ndiqnin hasmit për ta vrarë ai u shpëtuar nga një çoban nga Bolena, dhe e rriti si djalin e tij. 
 Në këtë zonë vendbanimi më i lashtë është Ceria. Ai gjendet në veriperëndim të Bolenës, aty ku takohet lumi i Smokthinës me Shushicën, ku edhe sot duken rrënojat e një qyteze dhe kalasë së saj. Në anën lindore të Bolenës, rrëzë malit të Këndrevicës ndodhen rënojat e një vendbanimi të vjetër, që i përket epokës së bronxit, rreth 4000 vjet më parë.
Në trevën e Kurveleshit ka banuar fisi Ilir i Kaonëve, ndërsa në veri të tij në luginën e lumit Shushica ndodhej fisi tjetër Ilir i Amantëve. Pasoja të ndjeshme kanë patur këtu pushtuesit romakë të cilët filluan ti okuponin territoret Ilire në vitin 168 p.e.s dhe vende të tilla të fortifikuara si Ceria, Nivica mund të jenë shkatarruar tërsisht nga romakët.
Fshati Bolen është përballur gjithmonë me luftëra të ashpra dhe Bolenasit kanë luftuar gjithmonë me shumë trimëri. Kështu në verën e vitit 1913, ushtria Greke pas luftimesh të ashpra me fshatrat e Kurveleshit të sipërm, mbërriti në malet e Bolenës. Grekët u ndeshën në një qëndresë të fortë të bolenasve. Luftimet më të ashpra ishin më 7-8 qershor 1913, në qafën e Ndreut e në gropën e Trushit. Grekët përdorën artilerinë e rëndë  dhe shkaktuan shumë të vrarë e të plagosur. Një telegram që Vjena i dërgon Athinës, më 11 shkurt të 1914 thotë: Javën e kaluar grekët kanë bombarduar fshatin e paokupuar kurrë Bolenën, që ndodhet në Kurvelesh. Edhe kohën e Luftës së Dytë Botërore dhe përfshirjen e këtij fshati në luftë, ranë Dëshmorë të Atdheut, 54 djem e vajza të këtij fshati, në betejën e Drashovicës në 24 Nëntor t 1943. 
Zanafillën në historinë e bolenasve në vazhdë, gjithëherët ka qënë dhe shprehur simbioza e shpirtit vullnet-hekur, çka përbëjnë krenarinë e këtij vendi. Sillen në ndërgjegjen krijuese gjasa e bëma të së kaluarës labe.