Shpella "Kusia e Ndue Gjonit"

Shpella "Kusia e Ndue Gjonit" është një monument natyre që gjendet në afërsi të fshatit Mërkurth, të rrethit të Mirditës, në krahun e majtë të shtratit të lumit të Urakës, në lartësinë 800 metra mbi nivelin e detit. Kjo shpellë është e pashembullt për dimensionet dhe formacionet e saj karstike.

Shpella ka një gjatësi prej rreth 750 metrave dhe përbëhet nga disa galeri që ndërthuren me njëra-tjetrën, duke krijuar një labirinth të vërtetë. Në pjesën e parë dhe qendrore të shpellës, zhvillohen dy kate. Kati i sipërm ka salla të mëdha me gjatësi dhe gjerësi 10-15 metra dhe lartësi 10-20 metra, të cilat janë lidhur me njëra-tjetrën përmes korridoreve të ngushta. Këto salla janë të mbushura me formacione speleologjike të shkëlqyera si stalaktite, stalgmite dhe kollona.

Salla e bukur, e cila ndodhet në pjesën e parë të shpellës, dallohet për bukurinë e saj të veçantë. Në katin e parë, mund të vërehen puse vertikalë, galeri të pjerrta dhe liqene të vegjël uji, duke krijuar një ambient të magjishëm. Disa sektore të shpellës madje kanë rrjedhje uji, ndërkohë që në fund të galerisë kryesore gjendet një liqen i madh dhe i thellë.

Me gjithë shpalljen e saj si monument natyre, shpella ka edhe vlerë shkencore, didaktike dhe turistike. Ajo është një rezervuar i madh uji cilësor, duke ofruar potencial për furnizim të sipërfaqeve që vuan për ujë. Eksplorimi dhe zbulimi i kësaj shpelle është kryer nga grupi speleologjik i Milanos, duke shtuar një dimension të veçantë të eksplorimit të kësaj zone të pasur me konkrecione dhe formacione të tjera shkëmbore.

Për të arritur te ky monument natyre, udhëtimi mund të fillojë nga rruga automobilistike Rëshen - Kurbnesh - Mërkurth, duke drejtuar në krahun e majtë të shtratit të lumit të Urakës. Ky intinerar ofron një eksperiencë të mrekullueshme natyrore për të gjithë ata që dëshirojnë të zbulojnë bukuritë e fshehura të kësaj shpelle të jashtëzakonshme.