Historia e Malësise së Kelmendit

Malësia e Kelmendit shtrihet në skajin verior të Alpeve Shqiptare, në Malësinë e Madhe. Kelmendi kufizohet në jug me Hotin, Kastratin dhe Shalën, në lindje me Gashin e Krasniqen dhe  në veri me Vasojeviçët, Kuçin, Triepshin dhe Gruden.

Emri i tij vjen nga fjala latine clemens-tis, dmth: i urtë, i thjeshtë, i mirë. Albanologët e huaj si dhe ata shqiptarë,  prejardhjen e këtij fisi e shpjegojnë sipas koncepteve të gojëdhanave popullore. Sidoqoftë, një mbiemër të dokumentuar të këtij fisi e gjejmë në vitin 1353, me emrin Gjergji, i biri Gjergj Kelmendit nga vendi Spasë dhe si fis të organizuar mirë, e takojmë në vitin 1497.                                        

•Komuna e Kelmendi sot arrin në 6.344 banorë, të përqendruar në fshatrat : Vermosh, Lëpushë, Selcë, Tamarë, Brojë, Kozhnja, Nikç dhe Vukël.                                                           

•Banorët e këtij fisi, banojnë kryesisht rreth dy burimeve të lumit Cem, Vuklit e Selcës dhe lumit të Vermoshit.                                                                                                                                     

•Kemi të bëjmë me një fis të lashtë, i cili gjatë invazioneve barbare sllavo-avare në trojet tona mbeti krejtësisht nëndhe deri në shek.XI.                                                                                                            

•Në regjistrimet e hollësishme të Defterit të Sanxhakut të Shkodrës të vitit 1497, kelmendasit para pushtimit turk jetonin në dy fshatra: fshatin Selçisha, ku ishte vendosur katundi Liçeni dhe fshati Çpaja-Spai-Ishpaja, ku ishin vendosur katër katunde.

Kelmendasit i quajnë njerëz të palodhur dhe trima.                                                                                 

•Në kohën e Rilindjes Kombëtare, në mesin e atyre burrave të Malësisë së Madhe të cilët morën pjesë në Lidhjen Shqiptare të Prizrenit në vitin 1878, ishte dhe seljani Ujke Gila, si vëlla më i madhi i katër bajraqeve që kishte Kelmendi.