Shpella e Nezirit, Mat

Shpella e Nezirit është një vend arkeologjik i rëndësishëm i vendosur rreth 800 metra në veri-lindje të shpellës së Blazit, në zonën e Matit në Shqipëri. Gërmimet e këtij vendbanimi u zhvilluan nga viti 1979 deri në vitin 1981, duke sjellë në dritë një thesar historik dhe kulturor.

Vendbanimi ka treguar një histori të pasur dhe të gjallë, e cila vërtetohet nga trashësia e shtresës kulturore, që arrin deri në 4 metra, dhe nga horizontet e shumta të banimit. Për periudhën e zbuluar janë identifikuar tre periudha kohore të rëndësishme: eneoliti, bronzi i hershëm dhe bronzi i mesëm.

Për periudhën e eneolitit, karakteristikë është prezantimi i qeramikës njëngjyrëshe gri në të zezë. Ky lloj qeramike ngjan me atë të periudhës eneolitike të lokalitetit të Maliqit. Kjo tregon për lidhjet dhe influencat kulturore të periudhës në rajonin e gjetur.

Për periudhën e bronzi të hershëm, veçantia është qeramika shiritore dhe ajo pseudobarbotine. Këto elemente shënojnë një zhvillim të mëtejshëm në teknikat dhe stilin e punimit të qeramikës, duke sjellë një pasuri të shtuar në artin dhe teknikën e periudhës.

Për periudhën e bronzit të mesëm, qeramika tregon një nivel më të lartë të kujdesit dhe të pasurisë.